Cập nhật ngày: 04/11/2025

Trong bối cảnh doanh nghiệp toàn cầu đang chuyển động mạnh mẽ về trách nhiệm phát triển bền vững, việc xác lập một ngôn ngữ chung, hướng dẫn thống nhất cho ESG (Environmental, Social, Governance) trở nên rất quan trọng. IWA 48:2024 – do International Organization for Standardization (ISO) phát hành — chính là khung tham chiếu mới, được xây dựng để hỗ trợ doanh nghiệp mọi quy mô và khu vực trong việc triển khai và nhúng ESG vào văn hoá tổ chức.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về IWA 48:2024: từ lý do ra đời, cấu trúc, tới hướng dẫn áp dụng cụ thể và lợi ích mà doanh nghiệp có thể gặt hái.

IWA 48:2024 là gì? – Bộ Nguyên tắc ESG theo tiêu chuẩn ISO

Ngày 14/11/2024, tại Hội nghị COP29, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) đã chính thức công bố IWA 48:2024 - Nguyên tắc triển khai ESG.

        IWA 48:2024 (ISO’s ESG Implementation Principles) là khung hướng dẫn cấp cao được ISO xây dựng nhằm giúp các tổ chức triển khai và tích hợp hiệu quả các nguyên tắc Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) vào văn hóa và chiến lược vận hành doanh nghiệp.

Tài liệu này đóng vai trò như kim chỉ nam toàn cầu trong việc quản lý hiệu suất ESG, giúp doanh nghiệp đo lường, đánh giá và báo cáo kết quả một cách nhất quán, minh bạch và có thể so sánh trên phạm vi quốc tế.

Với IWA 48:2024, doanh nghiệp không chỉ đáp ứng các yêu cầu báo cáo hiện hành mà còn có thể nâng cao độ tin cậy và tính thống nhất của hoạt động ESG, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội.

Giới thiệu về ESG và Tầm quan trọng của IWA 48:2024

ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) đã trở thành tiêu chí đánh giá quan trọng không chỉ đối với nhà đầu tư mà còn với khách hàng, cộng đồng và nhân viên. ESG giúp doanh nghiệp nhìn nhận không chỉ lợi nhuận tài chính mà còn tác động phi tài chính như phát thải carbon, điều kiện lao động, quản trị minh bạch.

IWA 48:2024 được triển khai nhằm mục tiêu:

    ▶Hỗ trợ doanh nghiệp quản lý hiệu suất ESG, đo lường và báo cáo theo cách nhất quán, có thể so sánh trên toàn cầu.

    ▶Cung cấp khung nguyên tắc cấp cao – không thay thế khung báo cáo khác nhưng bổ sung, tương thích với các tiêu chuẩn như International Sustainability Standards Board (ISSB) S1/S2, European Sustainability Reporting Standards (ESRS) của EU.

 Điều này có nghĩa: nếu doanh nghiệp tại Việt Nam (hoặc khu vực Đông Nam Á) bắt đầu hoặc đang trong hành trình ESG, IWA 48:2024 chính là “bản đồ” giúp đi đúng hướng.

Phạm vi và đối tượng áp dụng của IWA 48:2024

  ▶Phạm vi: Khung cấp cao hướng dẫn việc triển khai ESG trong văn hoá tổ chức, hỗ trợ quản lý hiệu suất, đo lường và báo cáo ESG.

  ▶Đối tượng áp dụng: Tất cả loại hình tổ chức — từ doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) đến tập đoàn lớn, ở các quốc gia thu nhập thấp, trung bình hoặc cao. 

     Lưu ý: IWA 48:2024 không phải là một khung báo cáo bắt buộc; nó hỗ trợ và tương thích với các khung báo cáo hiện có. Vì vậy, bất kỳ doanh nghiệp nào muốn nâng cao hoạt động ESG – dù mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm – đều có thể sử dụng IWA 48:2024 như “khung chuẩn”.

Cấu trúc khung và các thành phần chính của IWA 48:2024

   IWA 48:2024 được tổ chức thành nhiều chương, mỗi chương xử lý một nhóm vấn đề trọng yếu trong ESG. Bao gồm:

1. Nhóm Nguyên tắc Chủ đạo (Overarching Principles)

 Đây là các nguyên tắc nền tảng tạo nên cốt lõi của khung:

  ▶Integrity (liêm chính), Outcome-focus (tập trung kết quả), Equity (công bằng), Evidence-based (dựa trên bằng chứng), Maturity (trưởng thành) … như được liệt kê trong phân tích tại Việt Nam.

  ▶Mục tiêu là đảm bảo ESG được nhúng vào chiến lược, văn hoá doanh nghiệp, không chỉ là báo cáo bên ngoài.

2. Rủi ro & Cơ hội (Risks & Opportunities):

 Doanh nghiệp được hướng dẫn xác định cả rủi ro (ví dụ: thay đổi khí hậu, rủi ro chuỗi cung ứng) và cơ hội (ví dụ: thị trường xanh, sản phẩm bền vững). Việc này giúp tích hợp ESG vào quá trình ra quyết định và quản trị chiến lược.

3. Trách nhiệm & Minh bạch (Accountability & Transparency):

 Văn hóa minh bạch, chịu trách nhiệm trong mọi hoạt động có liên quan tới môi trường, xã hội, quản trị. Báo cáo và công bố thông tin rõ ràng, trung thực về tác động, tiến độ và cam kết ESG. 

4. Xác định và tham gia các Bên liên quan (Identification and engagement of interested parties):

 Doanh nghiệp cần xác định rõ các bên liên quan (stakeholders): nhân viên, cộng đồng, nhà đầu tư, đối tác cung ứng, khách hàng. Tiến hành đối thoại, tương tác với họ để hiểu ưu tiên, nguyện vọng và tác động của doanh nghiệp.

5. Tính Trọng yếu (Materiality) và Đánh giá tác động ESG:

 Doanh nghiệp phải xác định những vấn đề ESG nào là quan trọng (material) với mình và với các bên liên quan, từ đó xác định hành động, KPI phù hợp và báo cáo tập trung vào những vấn đề trọng yếu.

6. Khung đo lường KPI & Ma trận mức độ trưởng thành (Maturity Matrix):

 IWA 48:2024 cung cấp hướng dẫn đo lường bằng các chỉ số hiệu suất chính (KPI) và hành trình trưởng thành ESG (maturity levels). Mục đích chính là giúp doanh nghiệp không chỉ dừng ở “áp dụng ESG” mà tiến tới “thích ứng, đổi mới và dẫn đầu”.

Chi tiết ba trụ cột: Môi trường (E) – Xã hội (S) – Quản trị (G)

Trụ cột Môi trường (E)

  ▶Trụ cột Môi trường (E) trong IWA 48:2024 tập trung vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực của tổ chức đối với hệ sinh thái và khí hậu. Theo hướng dẫn của ISO, doanh nghiệp cần:

  ▶Xác định và quản lý các rủi ro môi trường, bao gồm phát thải khí nhà kính, tiêu thụ năng lượng và sử dụng tài nguyên thiên nhiên.

  ▶Xây dựng chiến lược giảm phát thải carbon, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng tái tạo và tối ưu hóa chuỗi cung ứng xanh.

  ▶Thực hiện quản lý chất thải và tuần hoàn tài nguyên, hướng đến mô hình kinh tế tuần hoàn.

  ▶Đo lường, giám sát và công bố dữ liệu môi trường minh bạch, đảm bảo tính nhất quán với các chuẩn quốc tế.

Trụ cột Xã Hội (S)

 IWA 48:2024 xem yếu tố Xã hội (S) là trung tâm của phát triển bền vững – nơi tổ chức thể hiện trách nhiệm và giá trị nhân văn trong hoạt động kinh doanh.

  ▶Các nguyên tắc chính bao gồm:

  ▶Tôn trọng quyền con người và điều kiện lao động công bằng, đảm bảo an toàn, sức khỏe và phúc lợi cho người lao động.

  ▶Thúc đẩy đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) trong đội ngũ, tạo cơ hội phát triển bình đẳng cho mọi cá nhân.

  ▶Hỗ trợ cộng đồng địa phương, thông qua các chương trình giáo dục, y tế, bảo tồn và phát triển bền vững.

  ▶Đảm bảo chuỗi cung ứng có trách nhiệm, yêu cầu nhà cung cấp tuân thủ các nguyên tắc đạo đức và xã hội.

Trụ cột Quản trị (G)

 Trụ cột Quản trị (G) là nền tảng của toàn bộ hệ thống ESG trong IWA 48:2024, đảm bảo rằng mọi chiến lược và hành động ESG đều được thực hiện minh bạch, có trách nhiệm và đo lường được.Doanh nghiệp cần thực hiện:

  ▶Thiết lập cơ cấu lãnh đạo và vai trò rõ ràng trong quản trị ESG, gắn liền với chiến lược dài hạn của tổ chức.

  ▶Xây dựng văn hoá liêm chính và tuân thủ pháp lý, ngăn ngừa gian lận, xung đột lợi ích và hành vi phi đạo đức.

  ▶Đảm bảo công khai thông tin và minh bạch báo cáo ESG, phù hợp với các chuẩn quốc tế như GRI hoặc SASB.

  ▶Đánh giá rủi ro quản trị và giám sát liên tục, giúp doanh nghiệp thích ứng linh hoạt trước thay đổi chính sách và thị trường.

Lợi ích khi doanh nghiệp áp dụng IWA 48:2024

  ▶Tăng uy tín và niềm tin từ khách hàng, nhà đầu tư và cộng đồng.

  ▶Giảm rủi ro liên quan đến môi trường, xã hội và quản trị – từ thay đổi khí hậu, phản ứng cộng đồng tới sự cố quản trị.

  ▶Hội nhập toàn cầu dễ dàng hơn: Khi doanh nghiệp áp dụng khung quốc tế, khả năng đáp ứng yêu cầu báo cáo quốc tế tăng.

  ▶Tạo lợi thế cạnh tranh bền vững: ESG mạnh mẽ – là điểm cộng lớn trong mắt các cổ đông và tuyển dụng nhân sự.

  ▶Hướng tới doanh nghiệp tương lai, không chỉ đối phó mà dẫn dắt chuyển đổi.

Thách thức & lời khuyên khi triển khai tại Việt Nam

Thách thức:

   ▶Nhiều doanh nghiệp chưa có dữ liệu đầy đủ hoặc hệ thống để đo lường KPI ESG.

   ▶Thiếu nguồn lực (nhân lực, kiến thức) đặc biệt với SMEs.

   ▶Văn hoá doanh nghiệp và quản trị chưa sẵn sàng thay đổi mạnh và sâu.

   ▶Yêu cầu tuân thủ và báo cáo ESG đang ngày càng tăng nhưng còn đa dạng và phức tạp.

Lời khuyên:

   ▶Bắt đầu từ lãnh đạo cao nhất: cam kết rõ ràng từ Ban giám đốc rất quan trọng.

   ▶Xác định vấn đề trọng yếu (materiality) cho tổ chức – đừng làm hết tất cả mà không trọng tâm.

   ▶Xây dựng hệ thống dữ liệu và KPI – ngay từ đầu đừng chờ hoàn hảo mới bắt đầu.

   ▶Tận dụng IWA 48:2024 như khung chuẩn, nhưng linh hoạt với đặc thù của doanh nghiệp Việt Nam.

   ▶Gắn kết các bên liên quan: nhân viên, cộng đồng, nhà cung ứng và khách hàng.

   ▶Báo cáo và truyền thông rõ ràng – minh bạch sẽ tạo niềm tin.

   ▶Đặt cải tiến liên tục – xem ESG là hành trình dài, không phải chiến dịch ngắn.

FAQs – Những câu hỏi thường gặp về IWA 48:2024

Q1: IWA 48:2024 có bắt buộc áp dụng không?

A: Không. Đây là một “Khung thực hiện” (Framework) và không phải là khung báo cáo bắt buộc. Doanh nghiệp có thể dùng nó như hướng dẫn để từ đó lựa chọn khung báo cáo phù hợp. 

Q2: IWA 48:2024 phù hợp với doanh nghiệp cỡ nhỏ (SME) không?

A: Có. Tài liệu nêu rõ đối tượng áp dụng bao gồm cả SME và tổ chức ở quốc gia thu nhậpthấp/middle-income. 

Q3: IWA 48:2024 có cung cấp KPI cụ thể không?

A: Có. Trong khung có phần KPI đo lường cho từng trụ cột (E, S, G) và ma trận trưởng thành. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần tùy chỉnh KPI phù hợp với hoạt động thực tế của mình. 

Q4: Doanh nghiệp Việt Nam cần làm gì đầu tiên để áp dụng IWA 48:2024?

A: Nên bắt đầu bằng việc xác định trách nhiệm lãnh đạo, xây dựng nhóm hoặc điều phối viên ESG, thực hiện đánh giá sơ bộ về tình hình hiện tại, xác định vấn đề trọng yếu và đặt KPI phù hợp với mục tiêu.

Q5: Làm thế nào để báo cáo theo IWA 48:2024 đạt chất lượng?

A: Báo cáo nên tuân thủ các nguyên tắc: chính xác, minh bạch, kịp thời, công bằng và có thể so sánh; kèm theo dữ liệu chứng minh và được xác nhận hoặc đánh giá bởi bên thứ ba nếu có thể. 

Kết luận & các bước tiếp theo cho doanh nghiệp

Việc triển khai ESG không còn là "xu hướng" mà đã trở thành kỳ vọng căn bản từ cộng đồng, nhà đầu tư và thị trường. IWA 48:2024 mang tới một khung chuẩn quốc tế, giúp doanh nghiệp — dù nhỏ hay lớn — có thể áp dụng ESG vào chiến lược, văn hoá và hoạt động.

Bước tiếp theo: hãy bắt đầu từ lãnh đạo cam kết rõ ràng, xác định trọng yếu, thiết lập KPI, và điều chỉnh theo hành trình trưởng thành. Khi đó, doanh nghiệp sẽ không chỉ "báo cáo ESG" mà thực sự trở thành "doanh nghiệp ESG".

Tài liệu tham khảo:
IWA 48:2024(en), Framework for implementing environmental, social and governance (ESG) principles 
 
LIÊN HỆ NGAY ĐỂ BIẾT THÊM CHI TIẾT
Ms. Vân Nguyễn
Số điện thoại/Zalo: 0988 382 242
Zalo: zalo.me/84988382242
Email: van.nguyen@ahead.com.vn
Ms. Hà
Hotline: 0982024173
Zalo: https://zalo.me/0982024173
Email: info@ahead.com.vn
*Văn phòng AHEAD:
     ◾ Hà Nội: Số 18 Tam Trinh, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội.
     ◾ Đà Nẵng: 498 Bùi Trang Chước, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng.
     ◾ Hồ Chí Minh: 8/29 Hoàng Hoa Thám, phường 7, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh.

Tham gia cộng đồng ESG Việt Nam để cùng chia sẻ và nhận những thông tin mới nhất từ chuyên gia và các doanh nghiệp cùng ngành tại: https://zalo.me/g/tkdyrh033 (Nhóm Zalo)