Trong lộ trình chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, Việt Nam đang từng bước hoàn thiện các công cụ tài chính mang tính dẫn dắt thị trường. Một trong những chính sách quan trọng sắp được triển khai là hỗ trợ lãi suất 2%/năm từ ngân sách nhà nước cho các doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh vay vốn thực hiện dự án xanh, kinh tế tuần hoàn và áp dụng khung ESG.
Theo định hướng hiện nay, chính sách này có thể chính thức áp dụng từ đầu năm 2026, tạo ra cú hích đáng kể cho dòng vốn xanh trong khu vực kinh tế tư nhân.
1. Nhu cầu vốn xanh đến 2050
Theo các kịch bản chuyển đổi khí hậu và trung hòa carbon, tổng nhu cầu đầu tư dài hạn cho tăng trưởng xanh và phát triển bền vững của Việt Nam đến năm 2050 ước tính khoảng 600–700 tỷ USD, trong đó nhu cầu chothích ứng biến đổi khí hậu khoảng 368 tỷ USD. Quy mô này vượt xa khả năng đáp ứng của ngân sách nhà nước và đặt ra yêu cầu cấp thiết phải huy động nguồn lực xã hội, đặc biệt là khu vực tư nhân.
Đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết, nếu không có cơ chế tài chính phù hợp, nhiều dự án xanh – dù có hiệu quả môi trường rõ rệt – vẫn khó triển khai do chi phí vốn cao và thời gian hoàn vốn dài.

2. Tình hình tín dụng xanh trong nước hiện tại
Đến cuối năm 2025, dư nợ tín dụng xanh đạt khoảng 750.000 tỷ đồng, tăng trưởng nhanh so với giai đoạn trước. Tuy nhiên, tỷ trọng tín dụng xanh mới chỉ chiếm gần 5% tổng dư nợ toàn nền kinh tế (khoảng 18,2 triệu tỷ đồng).
Khoảng cách này cho thấy:
► Doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong tiếp cận vốn xanh
► Các tổ chức tín dụng còn thận trọng do rủi ro kỹ thuật, công nghệ và ESG
► Cần có cơ chế chia sẻ rủi ro từ phía Nhà nước
Tín dụng xanh tăng nhanh nhưng tỷ trọng vẫn khiêm tốn!
Tính đến cuối tháng 11/2025, dư nợ tín dụng xanh đạt khoảng 750.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, tỷ trọng tín dụng xanh hiện mới chiếm gần 5% tổng dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế, trong khi tổng dư nợ đã đạt khoảng 18,2 triệu tỷ đồng.
Điều này cho thấy thị trường còn dư địa lớn để mở rộng dòng vốn xanh, nhưng cần thêm “cú hích” chính sách để cải thiện khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp.

3. Gói hỗ trợ lãi suất 2%: hướng tới dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng ESG
Đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết, thực hiện chủ trương tại Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân, cơ quan quản lý đang phối hợp với Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho các chủ thể vay vốn thực hiện dự án xanh, kinh tế tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn ESG; dự kiến có thể triển khai từ đầu năm 2026.
Theo định hướng, để chính sách vận hành hiệu quả, cần đồng bộ thêm các cấu phần như: cơ chế hỗ trợ lãi suất theo kênh thực hiện, và đặc biệt là danh mục/tiêu chí xác định dự án xanh – tuần hoàn – ESG làm căn cứ xét hỗ trợ.
3.1. Đối tượng được hưởng hỗ trợ
Theo định hướng dự thảo Nghị định do Bộ Tài chính chủ trì xây dựng, các đối tượng dự kiến được hỗ trợ bao gồm:
► Doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân
► Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh
► Chủ thể vay vốn thông qua Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách
3.2. Điều kiện dự án được hỗ trợ
Khoản vay chỉ được hưởng hỗ trợ lãi suất nếu sử dụng cho các dự án:
► Được xác định là dự án xanh
► Hoặc dự án kinh tế tuần hoàn
► Hoặc dự án áp dụng khung tiêu chuẩn Môi trường – Xã hội – Quản trị (ESG)
Danh mục và tiêu chí xác định dự án dự kiến sẽ do Thủ tướng Chính phủ ban hành, làm căn cứ thống nhất cho các cơ quan, quỹ tài chính và tổ chức liên quan.
3.3. Mức và phương thức hỗ trợ
► Mức hỗ trợ: 2%/năm
► Nguồn hỗ trợ: Ngân sách nhà nước
► Cách thức: Giảm trừ trực tiếp vào lãi vay thông qua Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách
► Thời gian áp dụng: Dự kiến từ năm 2026, sau khi Nghị định chính thức có hiệu lực
4. Kinh nghiệm cho doanh nghiệp quan tâm
Các chương trình hỗ trợ lãi suất giai đoạn 2022–2023 cho thấy, dù chính sách đúng hướng nhưng tỷ lệ giải ngân thấp do:
► Tiêu chí xác định đối tượng chưa rõ ràng
► Doanh nghiệp e ngại thủ tục, hậu kiểm
► Chưa có khung phân loại dự án xanh/ESG thống nhất
Chính vì vậy, lần triển khai này được thiết kế theo hướng:
► Gắn hỗ trợ lãi suất với tiêu chí kỹ thuật rõ ràng (xanh – tuần hoàn – ESG)
► Triển khai thông qua các Quỹ tài chính chuyên biệt, giảm áp lực cho ngân hàng thương mại
► Tăng tính minh bạch và khả năng giám sát
Bên cạnh tín dụng ngân hàng, thị trường vốn đang đóng vai trò ngày càng rõ nét. Đến tháng 10/2025, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp xanh tại Việt Nam đạt xấp xỉ 1 tỷ USD. Ngoài ra, Bộ Tài chính đang nghiên cứu đề án thí điểm phát hành trái phiếu dịch vụ xanh, dự kiến trình Chính phủ trong năm 2026, nhằm:
► Mở rộng kênh huy động vốn trung – dài hạn
► Giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng
► Tăng tính chuyên nghiệp của thị trường tài chính xanh

5. Góc nhìn từ AHEAD: doanh nghiệp nên chuẩn bị gì ngay từ bây giờ?
Từ kinh nghiệm tư vấn ESG và dự án bền vững, AHEAD nhận thấy doanh nghiệp chuẩn bị sớm sẽ có lợi thế vượt trội khi chính sách đi vào thực thi.
5.1. Rà soát và phân loại danh mục dự án
Doanh nghiệp cần xác định:
► Dự án nào có yếu tố giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng, kinh tế tuần hoàn
► Dự án nào có thể chuẩn hóa theo khung ESG
5.2. Chuẩn hóa hồ sơ kỹ thuật & ESG
Một dự án muốn tiếp cận vốn ưu đãi cần:
► Mục tiêu môi trường rõ ràng
► Chỉ số đo lường (KPIs) minh bạch
► Cơ chế quản trị rủi ro ESG
► Khả năng báo cáo và kiểm chứng dữ liệu
5.3. Chuẩn bị cho giai đoạn “hậu 2026”
Không chỉ tiếp cận hỗ trợ lãi suất, doanh nghiệp có dự án xanh – ESG tốt sẽ:
► Dễ tiếp cận trái phiếu xanh, vốn quốc tế
► Nâng cao uy tín với ngân hàng và nhà đầu tư
► Tăng sức cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu
6. Câu hỏi thường gặp
Hỗ trợ lãi suất 2% áp dụng cho những khoản vay nào?
→ Khoản vay phục vụ dự án xanh, kinh tế tuần hoàn hoặc áp dụng ESG, vay thông qua Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách.
Doanh nghiệp vừa và nhỏ có được hưởng không?
→ Có, nếu thuộc khu vực kinh tế tư nhân và đáp ứng tiêu chí dự án.
Khi nào chính sách chính thức áp dụng?
→ Dự kiến từ đầu năm 2026, sau khi Nghị định được ban hành.
Có bắt buộc phải có báo cáo ESG không?
→ Không bắt buộc báo cáo đầy đủ theo chuẩn quốc tế, nhưng phải chứng minh dự án đáp ứng tiêu chí ESG theo quy định.
ĐĂNG KÝ NHẬN THÔNG TIN MỚI NHẤT
Ms. Tuyết Anh (Annie)
Số điện thoại/Zalo: 03 999 07801 (Hotline)
0919442077
Zalo: https://zalo.me/0399907801
Email: tuyetanh.le@ahead.com.vn
Văn phòng AHEAD
Hà Nội: Số 18 Tam Trinh, Phường Tương Mai, Thành phố Hà Nội.
Đà Nẵng: 498 Bùi Trang Chước, Phường Hoà Xuân, Thành phố Đà Nẵng
Hồ Chí Minh: Số 8/29 Hoàng Hoa Thám, Phường Gia Định, Thành phố Hồ Chí Minh.
Nguồn tham khảo
-
Báo Tài chính – Đầu tư: Hội thảo “Đa dạng nguồn vốn cho phát triển bền vững”, 15/12/2025
-
Báo Chính phủ: Thông tin về tín dụng xanh và định hướng hỗ trợ lãi suất
-
Vietnamnet, Tuổi Trẻ: Dư nợ trái phiếu doanh nghiệp xanh và dự thảo chính sách
-
Dự thảo Tờ trình Nghị định của Bộ Tài chính về hỗ trợ lãi suất cho dự án xanh – tuần hoàn – ESG (2025)
-
Bình luận: