Các tiêu chuẩn quốc tế về nhựa tái chế thúc đẩy quá trình phát triển và sử dụng nhựa bền vững

Tại Nairobi (Kenya), ngày 02 tháng 3 năm 2022, các nguyên thủ quốc gia, Bộ trưởng Môi trường và các đại diện khác từ 175 quốc gia đã thông qua một nghị quyết lịch sử tại Đại hội đồng Môi trường Liên hợp quốc (UNEA-5) về chấm dứt ô nhiễm nhựa và xây dựng một thỏa thuận ràng buộc pháp lý quốc tế vào năm 2024. Đây là thành công lớn của sự nghiệp bảo vệ môi trường trên toàn thế giới khi quyết định giải quyết vòng đời của nhựa

Nhựa, đặc biệt là nhựa sử dụng một lần, thường trở thành tiêu điểm trên diễn đàn quốc tế. Theo Liên hợp quốc, hiện nay thế giới và các đại dương đang ngập tràn nhựa, tổ chức Ellen MacArthur báo cáo rằng đến năm 2050 sẽ có nhiều nhựa trong đại dương hơn các loài cá.

Cũng theo Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO), nhựa thấm vào đất sẽ đe dọa đến sức khỏe con người và lương thực. Vào tháng 12 năm ngoái, FAO đã báo cáo Đánh giá nhựa nông nghiệp và tính bền vững của chúng: Một lời kêu gọi hành động, trong đó mô tả chi tiết cách vô số nhựa nông nghiệp, đặc biệt là nhựa vi sinh, tìm đường vào chuỗi thực phẩm.

NHỮNG CON SỐ THỐNG KÊ VỀ Ô NHIỄM NHỰA 

Tại Hội nghị, Chủ tịch UNEA-5 cũng là Bộ trưởng Khí hậu và Môi trường của Na Uy Espen Barth Eide cho biết: “Trong bối cảnh địa chính trị bất ổn, Hội đồng Môi trường Liên hợp quốc đã thể hiện sự hợp tác đa phương ở mức tốt nhất. Và “Ô nhiễm nhựa đã phát triển thành dịch bệnh. Với giải pháp của ngày hôm nay, chúng tôi chính thức đi đúng hướng để chữa khỏi bệnh tật trên toàn thế giới . "

Theo thông báo của Liên Hiệp quốc, ô nhiễm nhựa nói chung và ô nhiễm nhựa đại dương đã ở mức báo động trên toàn cầu khi sản lượng nhựa trên toàn thế giới đã tăng vọt từ 2 triệu tấn năm 1950 lên 348 triệu tấn năm 2017, trở thành ngành công nghiệp toàn cầu trị giá 522,6 tỷ USD và dự kiến sẽ tăng gấp đôi công suất vào năm 2040. Khoảng 11 triệu tấn chất thải nhựa đổ ra đại dương hàng năm. Con số này có thể tăng gấp ba lần vào năm 2040.

Tác động của việc sản xuất nhựa và ô nhiễm đã trở thành ba vấn đề khủng hoảng của hành tinh, đó là biến đổi khí hậu nặng nề, mất mát thiên nhiên và ô nhiễm môi trường.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, tiếp xúc với chất dẻo có thể gây hại cho sức khỏe con người, có khả năng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, hoạt động nội tiết tố, trao đổi chất và thần kinh, và việc đốt cháy chất dẻo góp phần gây ô nhiễm không khí. Đã có tới hơn 800 loài sinh vật biển và ven biển bị ảnh hưởng bởi sự ô nhiễm này thông qua việc nuốt phải, vướng vào và các mối nguy hiểm khác.

Và việc chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn có thể làm giảm hơn 80% khối lượng nhựa đi vào các đại dương vào năm 2040; giảm sản xuất nhựa nguyên sinh 55%; tiết kiệm cho chính phủ 70 tỷ đô la Mỹ vào năm 2040; giảm phát thải khí nhà kính 25%; và tạo thêm 700.000 việc làm - chủ yếu ở miền Nam toàn cầu.

HƯỚNG TỚI MỘT NỀN KINH TẾ TUẦN HOÀN 

Thỏa thuận ràng buộc pháp lý của Liên Hợp Quốc nhằm chống lại các tác động môi trường cực đoan và rủi ro từ nhựa đã diễn ra hai tuần trước Ngày tái chế toàn cầu và nhằm mục đích chống lại nhiều rủi ro của nhựa. LHQ khẳng định rằng nó sẽ giải quyết toàn bộ vòng đời của nhựa, yêu cầu nhựa được thiết kế để tái sử dụng và tái chế, báo hiệu sự chấm dứt đối với nhựa sử dụng một lần. Nói một cách dễ hiểu, thỏa thuận của Liên Hợp Quốc nhằm mục đích chuyển đổi vòng đời của nhựa từ mô hình tuyến tính sang mô hình tuần hoàn.

Theo Tiến sĩ Achim Ilzhöfer, Giám đốc Kinh tế Thông tư Toàn cầu của Covestro AG và Chủ tịch nhóm các nhà phát triển tiêu chuẩn trong ISO chịu trách nhiệm về khía cạnh môi trường của nhựa, tiêu chuẩn đóng vai trò quan trọng trong việc chấm dứt nền kinh tế thải bỏ ra môi trường của thế giới.

Nhựa rất nhiều và đa dạng, các phương pháp sản xuất cũng phức tạp như thị trường mà chúng phục vụ. Đây là lúc mà tiêu chuẩn hóa có thể đóng một vai trò quan trọng, xác định các đặc tính của nhựa và chuỗi cung ứng của chúng để làm cho chúng bền vững. Tiến sĩ Achim Ilzhöfer cho biết thêm: “Các tiêu chuẩn ISO có thể chỉ định ở cấp độ quốc tế cách thông tin giữa các đối tác trong chuỗi giá trị có thể được trao đổi tốt hơn, đồng thời bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và cách sử dụng nguyên liệu từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn”. 

Điều tương tự cũng áp dụng cho công nghệ thu hồi và tái chế vật liệu. Các báo cáo kỹ thuật và tiêu chuẩn ISO được áp dụng tốt để thúc đẩy sự phát triển của dòng tái chế vật liệu cụ thể và công nghệ hiện có tốt nhất trên cơ sở toàn cầu. Tiến sĩ Ilzhöfer giải thích: “Vai trò của tiêu chuẩn hóa ISO là xúc tác thị trường và kết nối các đầu mối lỏng lẻo để làm cho nền kinh tế trên toàn cầu hiệu quả và bền vững hơn”.

Là một nhà quản lý chịu trách nhiệm về nền kinh tế tuần hoàn cho nhà sản xuất polyme, Tiến sĩ Ilzhöfer đánh giá cao những lợi ích của tiêu chuẩn hóa. ”Ngay từ khi bắt đầu sự nghiệp khoa học của mình, tôi đã có thể thấy các tiêu chuẩn giúp cuộc sống giữa nhà cung cấp, bản thân và khách hàng trở nên dễ dàng hơn. Từ góc độ người tiêu dùng, họ mang đến cơ hội so sánh, tiêu chuẩn sản phẩm nào bền vững hơn”, Tiến sĩ Ilzhöfer khẳng định. 

Vừa là người hành nghề trong lĩnh vực nhựa vừa là nhà phát triển các Tiêu chuẩn Quốc tế, Ilzhöfer có động lực để tìm ra giải pháp và thúc đẩy tiêu chuẩn hóa sản xuất và tiêu thụ bền vững nhựa. Các tiêu chuẩn ISO có thể cung cấp giải pháp cho những thách thức quan trọng, như việc xử lý chất thải nhựa không đúng cách và tác động môi trường do nó gây ra, chẳng hạn như trong lĩnh vực vi nhựa.

GIẢI PHÁP VỀ NHỰA TÁI CHẾ DỰA TRÊN CÁC TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ

Những lời kêu gọi về một nền kinh tế tuần hoàn bao gồm đề xuất cải thiện tiêu chuẩn về vấn đề từ khả năng tái chế, hàm lượng tái chế của nhựa đến khả năng phân hủy sinh học và khả năng tái sử dụng. Tiến sĩ Ilzhöfer có thể chỉ ra nhiều tiêu chuẩn ISO đã thúc đẩy tính bền vững trong nhựa như: ISO 15270: 2008, Nhựa - Hướng dẫn thu hồi và tái chế chất thải nhựa, là một ví dụ. Tiêu chuẩn này đặt ra khuôn khổ cho việc phát triển tiêu chuẩn và thông số kỹ thuật hơn nữa về thu hồi chất thải nhựa, bao gồm cả tái chế - một cách để khép lại vòng lặp.

Ông Ilzhöfer và đồng nghiệp trong các nhóm làm việc của ISO cũng hướng tới việc phát triển tiêu chuẩn hơn nữa để thúc đẩy quá trình phát triển và sử dụng nhựa bền vững. Để tăng tỷ lệ tái chế, cần cải thiện việc thu gom và phân loại nhựa, do đó, việc xác định nhựa trong sản phẩm đến các thị trường phế thải.

Những tiêu chuẩn trong lĩnh vực thiết kế cho giải pháp tái chế, theo dõi dấu vết và quản lý chất thải là cơ sở cho một giai đoạn tái chế hiệu quả về mặt sinh thái và kinh tế. Ngoài ra, Ilzhöfer cũng chắc chắn rằng việc tiêu chuẩn hóa các nguyên liệu thô làm từ chất thải cho công nghệ tái chế khác nhau sẽ ngay lập tức hỗ trợ sự phát triển thị trường toàn cầu để tăng tỷ lệ tái chế.